Thay đổi chế độ ăn uống khoa học giúp hỗ trợ điều trị gan nhiễm mỡ hiệu quả. Vậy người bị gan nhiễm mỡ nên ăn gì hay gan nhiễm mỡ ăn gì? Đâu là những loại thực phẩm tốt cho gan nhiễm mỡ?
Dưới đây là 15 thực phẩm tốt cho gan nhiễm mỡ mà người bệnh có thể cân nhắc thêm vào chế độ ăn uống hàng ngày của mình nếu chưa biết bị bệnh gan nhiễm mỡ nên ăn gì.
Bị gan nhiễm mỡ nên ăn gì?
Bệnh gan nhiễm mỡ là tình trạng chất béo hay mỡ tích tụ trong gan vượt mức cho phép (thường là chiếm từ 5% trọng lượng gan trở lên). Bệnh có thể do rượu bia hoặc các yếu tố không cồn như tăng cân, hút thuốc lá hoặc mắc bệnh đái tháo đường, tăng huyết áp hoặc cholesterol cao,… Tuân thủ chế độ ăn uống khoa học đặc biệt quan trọng đối với những người mắc bệnh gan nhiễm mỡ. Do đó, nếu được chẩn đoán mắc bệnh gan nhiễm mỡ, người bệnh nên tìm hiểu bị gan nhiễm mỡ nên ăn gì và áp dụng vào chế độ dinh dưỡng hàng ngày, góp phần kiểm soát bệnh hiệu quả.
Các nhóm thực phẩm tốt cho người mắc bệnh gan nhiễm mỡ bao gồm:
1. Các loại rau xanh, hoa quả tươi
Các nghiên cứu về chế độ dinh dưỡng cho người bệnh gan nhiễm mỡ đã chỉ ra rằng, thực hiện chế độ ăn nhiều trái cây và rau quả là một trong những cách tốt nhất để chăm sóc gan. Trái cây và rau quả chứa nhiều các chất dinh dưỡng tốt cho gan như chất xơ, vitamin, khoáng chất và các hợp chất thực vật. Thực phẩm giàu chất xơ giúp ngăn ngừa và giảm sự tích tụ chất béo trong gan, thúc đẩy quá trình giảm mỡ.
Trong trái cây và rau quả có chứa các chất chống oxy hóa, chống viêm như carotenoid và polyphenol. Do đó có thể giúp ngăn ngừa tổn thương gan do viêm.
2. Thực phẩm giàu chất chống oxy hóa
Người bị gan nhiễm mỡ nên ăn gì? Các loại thực phẩm giàu vitamin và chất chống oxy hóa có thể kích thích gan sản xuất hợp chất giải độc glutathione tự thân. Từ đó giúp gan hồi phục nhanh hơn, không bị tổn thương do các tác nhân oxy hóa, kể cả mỡ.
Không chỉ vậy, các loại vitamin và chất chống oxy hóa còn có vai trò giúp chống viêm vô cùng hiệu quả. Các loại thực phẩm giàu chất chống oxy hóa và vitamin như tỏi, óc chó, trà xanh, mật ong, các loại trái cây…
3. Thực phẩm giàu protein nạc
Thực phẩm nhiều protein (đạm) nạc cũng là một nhóm thực phẩm tốt cho gan nhiễm mỡ. Các loại thực phẩm giàu protein nạc bao gồm: ức gà bỏ da, cá tuyết, lòng trắng trứng, sữa chua Hy Lạp, đậu hũ non,…
Protein nạc chứa ít chất béo, ít calo nên rất phù hợp với những người mắc bệnh gan nhiễm mỡ. Không chỉ vậy, protein nạc còn có hiệu quả hỗ trợ tái tạo, phục hồi các loại mô, tế bào bị tổn thương, bao gồm các tế bào gan.
4. Chất béo lành mạnh
Trong thực đơn hàng ngày của người bệnh bị gan nhiễm mỡ, nên ưu tiên thực phẩm giúp bổ sung chất béo lành mạnh hay còn gọi là chất béo không bão hòa, chẳng hạn như bơ, dầu ô liu, các loại đậu,… Chất béo lành mạnh giúp kiểm soát nồng độ cholesterol trong cơ thể nên rất phù hợp với người bị gan nhiễm mỡ.
15 thực phẩm tốt cho gan nhiễm mỡ nên ăn mỗi ngày
Người bệnh gan nhiễm mỡ ăn gì mỗi ngày để tốt cho tình trạng sức khỏe của mình? Dưới đây là 15 loại thực phẩm mà người bệnh gan nhiễm mỡ nên tham khảo, thêm vào thực đơn để sử dụng đa dạng, xen kẽ hàng ngày:
1. Rau cần
Người bị gan nhiễm mỡ nên ưu tiên lựa chọn các loại thực phẩm giàu chất xơ cũng như các chất chống oxy hóa. Rau cần là một trong những loại thực phẩm phù hợp với nhu cầu dinh dưỡng của người bệnh gan nhiễm mỡ.
Thành phần của loại rau xanh này có chứa hàm lượng cao vitamin A, vitamin C, vitamin K, beta carotene, flavonoid và chất xơ. Vì vậy, rau cần giúp điều hòa cholesterol cũng như kiểm soát đường huyết, từ đó ngăn ngừa bệnh gan nhiễm mỡ tiến triển nghiêm trọng hơn.
2. Tỏi
Tỏi không chỉ là một loại gia vị quen thuộc mà còn là một lựa chọn tốt cho sức khỏe với những người bệnh chưa biết gan nhiễm mỡ nên ăn gì.
Ăn tỏi thường xuyên giúp giảm trọng lượng cơ thể và chất béo ở những người mắc bệnh gan nhiễm mỡ. Đặc biệt, tỏi đen còn giúp làm giảm các dấu hiệu tổn thương gan, giảm lượng mỡ tích tụ trong gan và hỗ trợ cân bằng kích thước tế bào gan.
3. Trà xanh
Trà xanh được đánh giá là một loại thực phẩm tốt cho gan nhiễm mỡ, giúp người bệnh có thể kiểm soát bệnh.
Các nghiên cứu về lợi ích của trà xanh đã chỉ ra rằng, polyphenol trong trà xanh tương tác với các enzyme tiêu hóa tiết ra ở ruột non và ức chế một phần sự phân hủy carbohydrate, chất béo và protein trong thực phẩm.
Bên cạnh đó, EGCG - một loại catechin đặc biệt trong trà xanh, có thể bảo vệ gan ở người mắc bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu Vì vậy, trà xanh rất có lợi đối với những người đang bị gan nhiễm mỡ.
4. Ngô (bắp)
Người bị gan nhiễm mỡ nên ăn gì để cải thiện tình trạng bệnh? Trong các loại thực phẩm tốt cho người mắc bệnh gan nhiễm mỡ, không thể không nhắc đến ngô. Thành phần của ngô có chứa các axit béo không bão hòa giúp quá trình phân giải và chuyển hóa chất béo trong gan được diễn ra nhanh hơn. Vì thế, người mắc bệnh gan nhiễm mỡ được khuyên nên ăn ngô để kiểm soát tình trạng bệnh của mình.
Một số nghiên cứu gần đây cho thấy peptide ngô - một loại thực phẩm mới được chế biến từ bột ngô gluten có khả năng giúp giảm tích tụ lipid, giảm bớt tình trạng kháng insulin và ức chế stress oxy hóa. Peptide ngô còn giúp cải thiện tổn thương tế bào và rối loạn chức năng ty thể. Tuy nhiên, cần thêm các nghiên cứu để chứng minh hiệu quả chính xác của peptide ngô trong việc ngăn ngừa và điều trị gan nhiễm mỡ.
5. Các loại nấm
Người bệnh gan nhiễm mỡ nếu muốn kiểm soát bệnh hiệu quả nên thường xuyên ăn các loại nấm, đặc biệt là nấm hương. Một số nghiên cứu được thực hiện cho thấy, các loại nấm có đặc tính chống viêm và chống oxy hóa giúp làm giảm bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu. Viêm và chống oxy hóa là những yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh gan nhiễm mỡ hoặc khiến bệnh trở nên nghiêm trọng hơn.
Bên cạnh đó, nấm cũng giàu chất xơ, giúp cải thiện khả năng nhuận tràng và có lợi cho hệ vi sinh vật đường ruột. Hàm lượng chất xơ cao trong nấm giúp tạo cảm giác no. Thường xuyên ăn nấm giúp người bệnh gan nhiễm mỡ hạn chế thèm ăn và ăn nhiều thực phẩm không tốt cho sức khỏe.
6. Hạt hướng dương
Người bị gan nhiễm mỡ nên ăn gì? Bạn có thể thêm hạt hướng dương vào trong danh sách các loại thực phẩm nên ưu tiên nếu bị gan nhiễm mỡ.
Vitamin E là một chất chống oxy hóa mạnh mẽ có thể bảo vệ gan khỏi bị tổn thương và hạt hướng dương là một nguồn cung cấp vitamin quan trọng này.
Hạt hướng dương cũng chứa nhiều chất xơ, chất béo và protein giúp no lâu, kiểm soát cân nặng, giúp người bệnh gan nhiễm mỡ hạn chế cảm giác thèm ăn. Tác dụng chống oxy hóa và chống viêm của axit chlorogen trong hạt hướng dương cũng có thể đóng vai trò trong việc hạn chế gan bị tổn thương.
7. Các loại ngũ cốc nguyên hạt
Theo hướng dẫn về chế độ ăn uống do Bộ Nông nghiệp, Y tế và Dịch vụ Nhân sinh Hoa Kỳ công bố, mỗi người nên ưu tiên lựa chọn các loại ngũ cốc nguyên hạt như yến mạch, lúa mì nghiền 100%, lúa mạch, gạo lứt,… Các loại ngũ cốc nguyên hạt rất giàu vitamin, khoáng chất và chất xơ. Nhóm thực phẩm này có khả năng hỗ trợ cảm giác no lâu hơn, từ đó ngăn ngừa cảm giác thèm ăn, giúp người bệnh gan nhiễm mỡ hạn chế ăn nhiều chất béo ơn.
Ngũ cốc nguyên hạt cũng đóng vai trò hỗ trợ hệ tiêu hoá, hạn chế táo bón và đồng thời là sự thay thế tuyệt vời cho carbohydrate trắng, tinh chế.
8. Quả óc chó
So với các loại hạt khác, quả óc chó có hàm lượng chất chống oxy hóa và axit béo cao hơn. Trong đó, quả óc chó đặc biệt chứa nhiều axit béo omega-6 và omega-3 nhất. Vì vậy, ăn óc chó thường xuyên có tác dụng giúp giảm lượng chất béo tích tụ trong gan.
Sự hiện diện của arginine trong thành phần của quả óc chó còn giúp gan loại bỏ các độc tố như amoniac và glutathione, giúp ngăn ngừa tổn thương gan.
9. Bơ
Thực hiện chế độ ăn nhiều trái cây và rau quả là lời khuyên chung của nhiều chuyên gia dinh dưỡng khi đề cập đến vấn đề người bị gan nhiễm mỡ nên ăn gì. Trong số các loại trái cây, bơ là loại thực phẩm tốt được khuyên dùng cho những người mắc bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu.
Bơ có thành phần giàu cholesterol HDL tốt cho sức khỏe, giúp ngăn ngừa stress oxy hóa, cải thiện chức năng ty thể, giúp giảm mỡ hoặc lipid máu và chống viêm để làm chậm quá trình tổn thương gan, viêm gan.
10. Dầu oliu
Người bị gan nhiễm mỡ nên ăn gì? Khi muốn chế biến các món ăn cần sử dụng dầu, người bị gan nhiễm mỡ có thể ưu tiên dầu oliu thay thế cho các loại dầu khác.
Dầu oliu là một nguyên liệu không thể thiếu trong các món ăn theo chế độ ăn Địa Trung Hải - một chế độ ăn tập trung vào việc chống viêm, bảo vệ sức khỏe của gan. Dầu oliu là loại dầu thực vật với thành phần chứa chất béo không bão hòa đơn cao. Ngoài ra, dầu oliu còn chứa hàm lượng chất chống oxy hóa cao.
Nhờ đó, công dụng của dầu oliu có thể giúp đào thải chất béo tích tụ trong gan. Ngoài ra, công dụng của dầu oliu còn giúp người mắc bệnh gan như NAFLD giảm nguy cơ mắc bệnh tim.
Dầu oliu cũng giúp bảo vệ tế bào gan chống lại tổn thương oxy hóa và ngăn ngừa viêm nhiễm nhờ vào các hợp chất chống oxy hóa có trong thành phần.
11. Đậu phụ
Chế độ ăn kiêng dành cho người bị gan nhiễm mỡ thường có đậu phụ. Đây là một loại thực phẩm tốt cho gan nhiễm mỡ. Protein đậu nành có trong đậu phụ giúp giảm chất béo tích tụ trong gan cũng như hỗ trợ tái tạo gan sau khi gan bị tổn thương do nhiễm mỡ. Bên cạnh đó, đậu phụ ít đường và chất béo, giúp tránh ảnh hưởng đến các vấn đề của sức khỏe. Đây là một lợi thế bổ sung giúp đậu phụ trở thành một lựa chọn thích hợp cho người bị gan nhiễm mỡ.
12. Kỷ tử
Quả kỷ tử từ lâu đã được sử dụng trong y học cổ truyền Trung Quốc vì đặc tính chữa bệnh và chống oxy hóa mạnh mẽ. Với thành phần chứa vitamin A, C và zeaxanthin, quả kỷ tử có tác dụng chống oxy hóa và chống viêm, tốt cho người bị gan nhiễm mỡ và đang chưa biết gan nhiễm mỡ nên ăn gì.
13. Nghệ
Curcumin là một chất chống viêm và chống oxy hóa mạnh mẽ có trong nghệ. Thành phần chính của nghệ này đóng vai trò quan trọng trong việc giúp ngăn ngừa sự hấp thụ mỡ thừa trong gan cũng như giúp chống viêm gan. Vì vậy, người bị gan nhiễm mỡ có thể ưu tiên các món ăn, thức uống có chứa nghệ để cải thiện tình trạng bệnh.
14. Atiso
Người bị gan nhiễm mỡ nên ăn gì, uống gì? Đó chính là atiso. Bạn có thể dùng trà atiso hoặc chế biến các món ăn từ atiso gỏi hoa atiso, canh atiso hầm táo đỏ, hoa atiso hấp,…
Thành phần của hoa atiso có chứa hàm lượng chất chống oxy hóa cao, giúp gan thải độc nhanh. Ngoài ra, atiso còn giúp hỗ trợ giảm nồng độ men gan và hạn chế tổn thương, viêm gan khi gan nhiễm mỡ.
15. Sữa chua, kefir
Sữa chua và kefir giúp cung cấp men vi sinh hoàn toàn tự nhiên có lợi cho người mắc bệnh gan nhiễm mỡ. Thường xuyên dùng các loại thực phẩm này giúp giảm cân, giảm chỉ số khối cơ thể và nồng độ insulin lúc đói trong huyết thanh. Đây là một số yếu tố nguy cơ chính dẫn đến bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu (NAFLD).
Sữa chua và kefir còn có vai trò làm giảm lượng cholesterol và lượng đường trong cơ thể, giảm lipoprotein mật độ thấp cũng như giảm lượng chất béo bên trong và xung quanh gan.
Lưu ý trong chọn và chế biến thực phẩm cho người bị gan nhiễm mỡ
Bên cạnh việc tìm hiểu xem gan nhiễm mỡ nên ăn gì thì những lưu ý trong việc chọn và chế biến thực phẩm cũng rất quan trọng. Đặc biệt, người bị gan nhiễm mỡ cũng cần cẩn thận tìm hiểu gan nhiễm mỡ kiêng ăn gì để tránh ăn các loại thực phẩm không tốt cho tình trạng bệnh của mình.
Người bị gan nhiễm mỡ nên lưu ý một vấn đề sau:
- Không nên ăn các loại thực phẩm nhiều chất béo như phô mai, kem, sữa, trứng,…
- Các món ăn nên hạn chế chế biến theo phương pháp chiên rán hoặc nướng để giảm tối đa lượng dầu mỡ.
- Hạn chế những loại thực phẩm có chứa nhiều đường và tinh bột nhanh như mứt, trái cây sấy, bún, miến, phở,…
- Ưu tiên lựa chọn thực phẩm có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, thực phẩm tươi sạch.
- Luôn sơ chế và bảo quản thực phẩm đúng cách.
- Nên tránh chế độ ăn quá ít calo (388 kcal/ngày). Chế độ ăn kiêng quá mức này có thể gây ra tình trạng viêm tổng thể và tăng nồng độ bilirubin trong huyết thanh.
- Nên chia nhỏ các bữa ăn và ăn đúng khẩu phần, hạn chế ăn một lúc quá nhiều.
Bên cạnh việc duy trì một chế độ dinh dưỡng khoa học, lưu ý gan nhiễm mỡ nên ăn gì, kiêng gì thì người bệnh cũng cần duy trì các thói quen sống khoa học. Nếu người bệnh bị thừa cân (chỉ số khối cơ thể (BMI): 25-30 kg/m 2) hoặc béo phì (BMI > 30 kg/m 2), cần giảm cân để tránh bệnh diễn tiến nghiêm trọng. Ngoài ra, nên tập thể dục thường xuyên (khoảng 30 phút/lần và duy trì tập 4-5 lần/tuần). (5)
Người bệnh bị gan nhiễm mỡ có thể sử dụng thêm các loại thực phẩm bổ sung tốt cho gan. Một số tinh chất thiên nhiên như Silybum Marianum (hạt của cây Kế sữa) và Wasabia có khả năng thúc đẩy quá trình giải độc gan cũng như giúp kiểm soát tế bào Kupffer gây tổn thương gan. Đặc biệt lưu ý thăm khám thường xuyên cũng như tuân theo hướng dẫn chăm sóc, điều trị từ bác sĩ để có thể kiểm soát bệnh một cách hiệu quả nhất.
Khoa Dinh dưỡng và Tiết chế, Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh là một trong những địa điểm đáng tin cậy để người bệnh có thể thăm khám, tư vấn chế độ ăn phù hợp với tình trạng bệnh lý của mình. Bác sĩ sẽ dựa trên sức khỏe, thể trạng, các vấn đề của người bệnh để thiết kế thực đơn dinh dưỡng được cá nhân hóa, giúp người bệnh duy trì sức khỏe tốt nhất.
Bài viết đã phần nào cung cấp thêm thông tin người bị gan nhiễm mỡ nên ăn gì cũng như cách lựa chọn, xây dựng thực đơn cho người bệnh gan nhiễm mỡ. Người bệnh nên kết hợp với tái khám định kỳ và thực hiện lối sống khoa học để cải thiện tình trạng sức khỏe của mình.