Bướu sợi tuyến BIRADS 3 là gì? Có nguy hiểm không? Cần lưu ý gì?

Hiện nay, nhiều người đi siêu âm vú được trả kết quả: Bướu sợi tuyến BIRADS 3. Người bệnh thắc mắc không biết bướu sợi tuyến (BIRADS 3) là gì và có nguy hiểm hay không? Bướu sợi tuyến là khối u lành tính của vú. Khi một tổn thương trong vú có những đặc điểm trên các phương tiện chẩn đoán hình ảnh (siêu âm, nhũ ảnh, MRI) gợi ý đến một khối u “có thể là lành tính” thì được xếp vào BIRADS 3. Tìm hiểu rõ hơn về bướu sợi tuyến vú qua bài viết dưới đây.

Bướu sợi tuyến vú là gì?

Bướu sợi tuyến vú có biểu hiện lâm sàng là khối u tròn cứng ở vú, thường không gây đau và không phải bệnh lý ung thư. Bướu sợi tuyến có kích cỡ như đồng xu hoặc hạt đậu, bướu sẽ di chuyển trong mô vú khi chạm vào.

Có thể nói, bướu sợi tuyến vú khá phổ biến ở phụ nữ và đa số trường hợp không cần điều trị. Tuy nhiên, khi phát hiện bản thân có một khối u trong vú, cần phải kiểm tra với bác sĩ chuyên khoa để được xác định đó có phải là bướu sợi tuyến hay không, cũng như theo dõi sự thay đổi về kích thước, cảm giác khi chạm vào. Nếu cần thiết, bác sĩ sẽ chỉ định sinh thiết để kiểm tra khối u hoặc phẫu thuật loại bỏ bướu sợi tuyến vú.

Bên cạnh đó, có một số loại bướu sợi tuyến ít phổ biến hơn, không giống bướu sợi tuyến thông thường:

• Bướu sợi tuyến khổng lồ: Là những khối u có kích thước to, phát triển khá nhanh, thường lớn hơn 5cm, ấn vào sẽ có cảm giác khối u di động.
• Bướu sợi tuyến phức tạp: Là những bướu có chiều hướng tăng kích thước theo thời gian.
• Bướu diệp thể (Phyllodes tumor): Bướu diệp thể và bướu sợi tuyến vú được tạo thành từ các mô tương tự. Khi nhìn dưới kính hiển vi, khối u Phyllodes khác với bướu sợi tuyến, chúng thường lành tính, không gây đau, một số trường hợp là khối u ác tính nhưng rất hiếm.

Bướu sợi tuyến vú thông thường không dẫn đến ung thư vú nhưng nguy cơ có thể tăng lên nếu gặp phải tình trạng bướu sợi tuyến phức tạp hoặc khối u Phyllodes.

Bướu sợi tuyến BIRADS 3 là gì?

BIRADS là từ viết tắt của Hệ thống Dữ liệu và Báo cáo Hình ảnh Vú (Breast Imaging-reporting and Data System), đây chính là công cụ được sử dụng để đánh giá kết quả chụp nhũ ảnh, chụp MRI và siêu âm. Ngoài ra, hệ thống này còn được hiểu là phân loại kết quả siêu âm vú theo điểm số 0-6, nói nôm na là mức độ nguy cơ ung thư vú.

Theo BIRADS, tổn thương của vú được xếp vào một trong 6 nhóm như sau:

• BIRADS 0: Dữ liệu chưa đủ để kết luận chính xác, cần bổ sung thêm hình ảnh cũ để so sánh hoặc cần thêm một số dữ liệu hình ảnh khác như nhũ ảnh, siêu âm.
• BIRADS 1: âm tính, không có dấu hiệu bất thường từ hình ảnh, tức là trên hình ảnh (siêu âm, nhũ ảnh) không thấy tổn thương lành tính cũng như ác tính. Tuy nhiên, bạn vẫn cần đi khám định kỳ đầy đủ.
• BIRADS 2: Trên hình ảnh cho thấy có một hay nhiều tổn thương lành tính, khả năng ác tính của các tổn thương này là 0%. Bạn cũng cần khám định kỳ để được bác sĩ theo dõi.
• BIRADS 3: Tổn thương xác định được trên hình ảnh có thể là lành tính, xác suất ác tính của tổn thương này dưới 2%. Bướu sợi tuyến thường được xếp vào nhóm này. Bạn có hai lựa chọn: sinh thiết ngay để có kết quả chính xác hoặc tái khám sau 6 tháng để đánh giá lại.
• BIRADS 4: Nghi ngờ ác tính, Khả năng ác tính thay đổi từ 2-95%, cần được sinh thiết để được chẩn đoán chính xác. [1]
• BIRADS 5: Nghi ngờ ác tính mức độ cao, khối u có khả năng ác tính lớn hơn 95%, cần phải sinh thiết để có kết quả chính xác.
• BIRADS 6: Khối u đã được sinh thiết và đã có kết quả xác định là ác tính. Bệnh nhân cần lên kế hoạch điều trị thích hợp.

Như vậy, khi bạn có kết quả siêu âm trả lời là Bướu sợi tuyến BIRADS 3, tức là trong vú bạn có khối u. Khối u này có nguy cơ ác tính < 2%, và nhiều khả năng đây là bướu sợi tuyến. Bạn có thể lựa chọn sinh thiết ngay hoặc tái khám sau 6 tháng để siêu âm kiểm tra lại. [2]

Nguyên nhân bướu sợi tuyến BIRADS 3

Nguyên nhân chính xác dẫn đến bướu sợi tuyến BIRADS 3 hay các loại BIRADS khác hiện chưa xác định rõ. Nhưng nội tiết estrogen đóng vai trò trong việc tác động đến sự phát triển của khối u. Những khối u này có thể phát triển, nhất là trong giai đoạn mang thai. Bướu sợi tuyến có thể nhỏ lại khi phụ nữ bước vào giai đoạn mãn kinh.

Đối tượng rủi ro mắc bệnh

Bướu sợi tuyến thường gặp ở bất kỳ độ tuổi nào. Tuy nhiên, thường gặp nhất ở phụ nữ trẻ, phổ biến ở bé gái vị thành niên và phụ nữ dưới 30 tuổi.

Đối tượng rủi ro mắc bệnh có thể gia tăng do nhiều yếu tố khác nhau, bao gồm:

• Sử dụng liệu pháp hormone như estrogen.
• Người trong gia đình từng bị bướu sợi tuyến.
• Béo phì
• Dùng thuốc tránh thai
• Dậy thì sớm
• Rối loạn nội tiết tố

Bướu sợi tuyến bên phải và trái có khác nhau không?

Bướu sợi tuyến bên phải và bên trái đều có những dấu hiệu giống nhau, không có điểm khác nhau giữa hai bên. Tuy nhiên, do vú trái thường to hơn vú phải nên xác suất mắc bướu sợi tuyến ở vú trái cao hơn vú phải.

Bướu sợi tuyến BIRADS 3 có nguy hiểm không?

Dưới đây là những đặc điểm trên siêu âm của một tổn thương trong vú được đánh giá là bướu sợi tuyến BIRADS 3:

• U nang phức tạp với các phản âm đồng âm ở mức thấp
• Khối u nằm song song mặt da, không có phản âm phía sau
• Khối u nhỏ, có hình bầu dục, bao gồm các vi nang cụm lại
• Có hiệu ứng bóng lưng
• Biến dạng cấu trúc do sẹo phẫu thuật

Câu hỏi “Bướu sợi tuyến BIRADS 3 có nguy hiểm không?” được nhiều người thắc mắc. Bướu sợi tuyến thường là u lành tính nhưng trong một số ít trường hợp cũng tiềm ẩn nguy cơ ác tính. Nguy cơ mắc ung thư vú của người có bướu sợi tuyến cao gấp 2,17 lần người bình thường, còn nếu đó là bướu sợi tuyến phức tạp thì nguy cơ sẽ là 3,1 lần. Vì thế, bạn có thể yên tâm khi bác sĩ chẩn đoán bướu sợi tuyến vú BIRADS 3.

Tuy nhiên, cần theo dõi và khám định kỳ để được xử lý nếu có bất thường. Thông thường, bác sĩ sẽ chỉ định kiểm tra lại sau 6 tháng nhằm theo dõi sự phát triển của khối u. Nếu sau 6 tháng, khối u vẫn không thay đổi đáng kể về hình dạng, kích thước, bác sĩ sẽ hẹn tái khám định kỳ hàng năm. Còn nếu sau 6 tháng, khi kiểm tra thấy khối u tăng kích thước hoặc có hình dạng nghi ngờ hơn thì có chỉ định sinh thiết.

Biến chứng rủi ro của bướu sợi tuyến vú BIRADS 3

Hầu hết bướu sợi tuyến vú không có những biến chứng rủi ro gì. Một số ít trường hợp bướu sợi tuyến gây đau (do nằm kế cận dây thần kinh trong vú). Một số trường hợp hiếm gặp, người có bướu sợi tuyến vú có thể xuất hiện ung thư vú ngay trên bướu sợi tuyến hoặc nơi khác. Vì vậy, bác sĩ sẽ tư vấn, đưa ra phương pháp điều trị thích hợp để tránh nguy cơ xuất hiện ung thư vú, đồng thời tránh điều trị quá mức không cần thiết.

Chẩn đoán bướu sợi tuyến (BIRADS 3) thế nào?

Bác sĩ chẩn đoán bướu sợi tuyến BIRADS 3 bằng cách khám lâm sàng kết hợp với các phương tiện chẩn đoán hình ảnh khác như siêu âm vú, nhũ ảnh, cộng hưởng từ.

• Chụp nhũ ảnh: Hình ảnh hiển thị cho thấy có cụm vôi hóa thô của tổn thương lành tính, hoặc hình ảnh khối u có hình tròn hoặc hình bầu dục có giới hạn rõ và không vôi hóa.
• Phương pháp siêu âm: Siêu âm là một trong những phương pháp chẩn đoán hình ảnh phổ biến để phân biệt khối u vú lành tính và ác tính nhờ khả năng tiếp cận dễ dàng, chi phí thấp, hình ảnh thời gian thực, độ phân giải và độ nhạy cao, không có chống chỉ định ở người bệnh đặt túi độn.
• Phương pháp MRI: Phương pháp chụp MRI cho ra kết quả khối u có hình tròn hay hình bầu dục với giới hạn nhất định, có bờ viền khối và ngấm thuốc tương phản bên trong khối.

Bướu u vú (BIRADS 3) có cần phẫu thuật không?

Đa số các trường hợp tổn thương trong vú được chẩn đoán bướu sợi tuyến vú BIRADS 3 là lành tính, nguy cơ ác tính dưới 2%. Do đó, bạn có thể lựa chọn tái khám sau 6 tháng hoặc sinh thiết ngay để có kết quả chính xác, tùy theo mong muốn của bạn.

Sau 6 tháng, nếu hình ảnh vẫn không thay đổi, bác sĩ chẩn đoán hình ảnh có thể hạ bậc cảnh báo xuống mức 2 (BIRADS 2) và bạn chỉ cần tái khám định kỳ theo chương trình tầm soát chung. Ngược lại, nếu có đặc điểm bất thường như bướu tăng trưởng, bờ không giới hạn, hình thái vôi hóa đáng ngờ thì sẽ đánh giá thành BIRADS 4 và có chỉ định sinh thiết.

Nhiều người thắc mắc bướu sợi tuyến có cần phẫu thuật không? Bướu sợi tuyến vú là bướu lành tính, và trong đại đa số trường hợp sẽ không phát triển thành ung thư, do đó thường không cần điều trị. Trong trường hợp bạn quá lo lắng hoặc bướu gây đau hoặc có kích thước lớn làm biến dạng vú, bạn có thể lựa chọn một trong các phương pháp điều trị sau:

• Dùng tia laser để cắt bỏ bướu sợi tuyến, phá hủy khối u bướu: Phương pháp này có ưu điểm chỉ để lại vết sẹo nhỏ, được tiến hành trong thời gian ngắn mà lại không thay đổi hình dạng của vú.
• Liệu pháp phẫu đông lạnh dùng nhiệt độ lạnh để loại bỏ mô.
• Phá hủy bướu sợi tuyến bằng RFA (sóng cao tần) mà không cần phải phẫu thuật cắt bỏ khối u.
• Cắt bỏ bướu sợi tuyến bằng hút chân không (Vacuum-Assisted Excision): Phương pháp không xâm lấn để loại bỏ khối bướu nhỏ.
• Tiêu hủy khối u bằng sóng siêu âm.
• Phẫu thuật cắt trọn khối u.

Bướu sợi tuyến BIRADS 3 có cần sinh thiết không?

Bác sĩ sẽ chỉ định sinh thiết khi phát hiện bất thường trên hình ảnh bướu sợi tuyến Birads 3. Cụ thể là trong những trường hợp sau:

• Tổn thương tuyến vú đang dần lan rộng.
• Trên hình ảnh siêu âm phát hiện bất thường không điển hình.
• Khối u có kích thước trên 2,5cm, không có tiền sử bệnh, cơ sở để so sánh.

Chế độ sinh hoạt và phòng ngừa

Thói quen sinh hoạt lành mạnh nói chung:

• Thăm khám định kỳ theo chỉ định của bác sĩ.
• Luôn giữ vững tinh thần lạc quan, tâm thế tích cực tránh để ảnh hưởng đến sức khỏe.
• Thường xuyên thực hiện các hoạt động giúp tinh thần thoải mái như du lịch, xem phim, nghe nhạc, đọc sách, nuôi thú cưng,…
• Bổ sung đầy đủ các chất dinh dưỡng cần thiết theo gợi ý của bác sĩ.

Phòng ngừa tình trạng bướu sợi tuyến BIRADS 3 diễn tiến thành ung thư:

• Thăm khám, tầm soát ung thư vú định kỳ.
• Có chế độ ăn uống lành mạnh.
• Tập thể dục, vận động thân thể thường xuyên.

Khoa Ngoại vú, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM sở hữu máy móc hiện đại nhằm chẩn đoán và điều trị các bệnh liên quan đến tuyến vú. Song song đó, quy tụ đội ngũ bác sĩ chuyên gia hàng đầu, nhiều kinh nghiệm giúp bạn yên tâm khám và điều trị các bệnh lý tuyến vú.

Bài viết đã chia sẻ, cung cấp thông tin về bướu sợi tuyến BIRADS 3 giúp bạn có thêm góc nhìn tổng quan về bệnh này. Nếu có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào khi tự kiểm tra vú, bạn cần khám với bác sĩ chuyên khoa để được chẩn đoán và xử lý kịp thời.