Vitamin B1 là gì? Công dụng, liều dùng và các lưu ý khi sử dụng

Vitamin B1 là một vitamin quan trọng trong cơ thể. Nó được hầu hết các tế bào sử dụng trong quá trình chuyển hóa năng lương. Vậy vitamin B1 có tác dụng gì? Hãy cùng tìm hiểu về vitamin b1 qua bài viết của Dược sĩ Nguyễn Ngọc Hoàng nhé!

Vitamin B1 là gì?

Vitamin B1 (Thiamine) là một chất dinh dưỡng thiết yếu mà tất cả các mô của cơ thể cần để hoạt động tốt. Cơ thể cần thiamine để tạo ra adenosine triphosphate (ATP). Đây là một phân tử giúp vận ​​chuyển năng lượng bên trong tế bào.

Vitamin B1 là vitamin B đầu tiên mà các nhà khoa học phát hiện ra. Đây là lý do tại sao tên của loại vitamin này mang số 1. Giống như các loại vitamin B khác, vitamin B1 hòa tan trong nước và giúp cơ thể chuyển hóa thức ăn thành năng lượng.

Vitamin B1 có tác dụng gì?

Vitamin B1 (Thiamine) đóng vai trò quan trọng trong việc giúp ngăn ngừa các biến chứng trên hệ thần kinh, não, cơ, tim, dạ dày và ruột. Cơ thể cần B1 để:

• Phá vỡ các phân tử carbohydrate (đường) từ thực phẩm, giúp chuyển hóa các chất dinh dưỡng thành năng lượng.
• Sản xuất các chất dẫn truyền thần kinh.
• Sản xuất acid béo.
• Tổng hợp một số hormone.
• Ngăn ngừa các bệnh như tê phù beriberi, các rối loạn về tim và thần kinh.
• Thiamine cũng được sử dụng cho các vấn đề tiêu hóa bao gồm: kém ăn, viêm loét đại tràng và tiêu chảy liên tục.

Vitamin B1 cũng được sử dụng cho các đối tượng

• HIV/AIDS.
• Đái tháo đường.
• Bệnh về tim như suy tim.
• Nghiện rượu.
• Lão hóa.
• Các bệnh tổn thương não như hội chứng tiểu não.
• Lở loét.
• Có vấn đề về thị lực như bệnh tăng nhãn áp và đục thủy tinh thể.
• Các mục đích khác bao gồm: ngăn ngừa ung thư cổ tử cung và bệnh thận tiến triển ở bệnh nhân đái tháo đường tuýp 2.
• Một số người sử dụng thiamine để duy trì tinh thần tích cực, tăng năng lượng, tăng cường khả năng học tập, điều trị trầm cảm và ngăn ngừa mất trí nhớ, bao gồm cả bệnh Alzheimer.
• Bác sĩ có thể tiêm thiamine cho điều trị một rối loạn trí nhớ được gọi là hội chứng bệnh não Wernicke và các hội chứng thiếu thiamine khác ở những người nguy kịch, cai rượu, nhiễm trùng huyết và hôn mê.

Liều dùng vitamin B1 thích hợp

Đối với vitamin B1 dạng uống

Tình trạng thiếu vitamin B1: 5-30 mg mỗi ngày, một liều duy nhất hoặc chia làm nhiều lần trong một tháng. Liều điển hình cho sự thiếu hụt nghiêm trọng vitamin B1 có thể lên đến 300 mg mỗi ngày.

Để giảm nguy cơ bị đục thủy tinh thể: Chế độ ăn uống hàng ngày khoảng 10 mg thiamine.

Đối với tổn thương thận ở những người mắc bệnh đái tháo đường (bệnh thận do đái tháo đường): 100 mg thiamine ba lần mỗi ngày trong 3 tháng.

Đối với đau bụng kinh: 100 mg thiamine, sử dụng riêng lẻ hoặc dùng cùng với 500 mg dầu cá, được sử dụng hàng ngày trong tối đa 90 ngày.

Vitamin B1 là một chất bổ sung vào chế độ ăn uống ở người lớn nên thường được sử dụng 1-2 mg mỗi ngày. Lượng vitamin B1 trong chế độ ăn khuyến nghị hàng ngày (RDA) là:

• Trẻ sơ sinh 0 - 6 tháng: 0,2 mg vitamin B1;
• Trẻ sơ sinh 7 - 12 tháng: 0,3 mg vitamin B1;
• Trẻ em 1-3 tuổi: 0,5 mg vitamin B1;
• Trẻ em 4-8 tuổi: 0,6 mg vitamin B1;
• Bé trai 9-13 tuổi: 0,9 mg vitamin B1;
• Nam giới từ 14 tuổi trở lên: 1,2 mg vitamin B1;
• Trẻ em gái 9-13 tuổi: 0,9 mg vitamin B1;
• Phụ nữ 14-18 tuổi: 1 mg vitamin B1;
• Phụ nữ trên 18 tuổi:1,1 mg vitamin B1;
• Phụ nữ có thai: 1,4 mg vitamin B1;
• Phụ nữ cho con bú: 1,5 mg vitamin B1.

Đối với vitamin B1 dạng tiêm

Rối loạn chức năng não do nồng độ thiamine thấp (hội chứng Wernicke-Korsakoff) tiêm 5-200 mg thiamine một lần mỗi ngày trong 2 ngày.

Lưu ý khi sử dụng vitamin B1

Trà và cà phê có chứa tannin - là một chất tương tác với thiamine, khiến chúng khó hấp thụ hơn.

Một số chất trong động vật có vỏ và cá sống có khả năng phá hủy thiamine. Do đó dẫn đến thiếu vitamin B1 nếu ăn với số lượng lớn các loại động vật này. Nấu ăn cũng góp phần phá hủy thiamine có trong thức ăn.

Thường xuyên nhai cau (trầu) có thể làm thiếu hụt thiamine.

Hãy thông báo với bác sĩ nếu tình trạng của bạn vẫn còn hoặc trở nên xấu đi. Nếu bạn nghĩ rằng tình trạng trở nên nghiêm trọng thì bạn nên đến cơ sở y tế ngay lập tức.

Trường hợp dùng quá liều vitamin B1

Hiện vẫn chưa đủ bằng chứng về những ảnh hưởng có thể có của việc bổ sung vitamin B1 liều cao mỗi ngày. Tuy nhiên các bác sĩ vẫn khuyến cáo: Bạn nên bổ sung vitamin B1 thông qua một chế độ ăn uống lành mạnh, đa dạng và cân bằng. Nếu bạn dùng chất bổ sung, đừng dùng quá nhiều vì điều này có thể gây hại. Uống 100 mg chất bổ sung vitamin B1 hoặc ít hơn trong một ngày dường như không gây ra tác hại nào.

Tất cả các mô của cơ thể cần vitamin B1 để hoạt động bình thường. Bài viết trên đã trả lời cho câu hỏi “Vitamin B1 có tác dụng gì?” một cách rõ ràng. Từ đó, chúng ta có thêm kiến thức để chăm sóc và cải thiện sức khỏe của bản thân và gia đình mình hơn.