Ngực thay đổi khi mang thai như thế nào so với lúc bình thường?

Đối với nhiều mẹ bầu, những thay đổi ở ngực là một trong những dấu hiệu mang thai sớm nhất. Trong bài viết này, chúng ta cùng tìm hiểu ngực thay đổi khi mang thai như thế nào trong từng tam cá nguyệt và cách giảm bớt sự khó chịu do sự thay đổi ở bộ phận này trong thai kỳ.

Khi mang thai ngực thay đổi như thế nào?

BS.CKI Trịnh Hoàng Quốc Toàn, Trung tâm Sản Phụ khoa Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM cho biết, khi mang thai cơ thể người phụ nữ sẽ trải qua nhiều thay đổi, trong đó rõ rệt nhất là sự thay đổi ở vùng ngực.

Những thay đổi ở ngực và nhũ hoa (núm vú) có thể bắt đầu từ rất sớm trong thai kỳ, sớm nhất là 1 tuần sau khi thụ thai và tiếp tục sau khi sinh con bất kể người phụ nữ có cho con bú hay không (1). Vậy ngực thay đổi khi mang thai như thế nào trong từng tam cá nguyệt?

1. Tam cá nguyệt thứ nhất (3 tháng đầu)

Trong tam cá nguyệt thứ nhất, lượng máu trong cơ thể mẹ tăng lên để đáp ứng cho sự phát triển của thai nhi trong bụng, điều này có thể khiến các tĩnh mạch trên ngực trở nên to hơn và hiện rõ gân xanh hơn.

Bác sĩ Toàn cho biết, các đường gân xanh thường xuất hiện ở một số vùng da bao gồm cả ngực và bụng. Những tĩnh mạch này cần thiết để vận chuyển máu và chất dinh dưỡng đi khắp cơ thể đến thai nhi để đáp ứng nhu cầu phát triển.

Ngực sẽ phát triển về kích thước, tăng một hoặc hai size là điều bình thường khi mang thai, đặc biệt là trong lần mang thai đầu tiên. Sự tăng kích thước bầu ngực có thể bắt đầu sớm khi mới mang thai, tiếp tục trong thai kỳ và trong thời gian cho con bú.

Đau ngực là một trong những triệu chứng sớm nhất của thai kỳ. Theo Viện Sức khỏe Trẻ em và Phát triển con người (National Institute of Child Health and Human Development - NICHD), chị em có thể thấy ngực bị đau, nặng nề hoặc căng tức ngay từ 1-2 tuần sau khi thụ thai. Núm vú cũng trở nên nhạy cảm hơn và đau khi chạm vào.

2. Tam cá nguyệt thứ hai (3 tháng giữa)

Bước sang tam cá nguyệt thứ hai, nồng độ estrogen tiếp tục tăng lên. Ngực sẽ tiếp tục tăng kích thước và cảm giác nặng nề hơn do sự phát triển của các ống dẫn sữa. Lúc này chị em cần tăng một hoặc vài size áo ngực để phù hợp với kích cỡ của bầu ngực.

Mặc dù ngực sẽ tiếp tục tăng dần kích thước và chỉ có thể mặc áo ngực mới trong một thời gian ngắn, nhưng việc mặc một chiếc áo ngực vừa vặn sẽ giúp chị em cảm thấy thoải mái hơn.

Quầng vú (vòng tròn xung quanh núm vú) trong tam cá nguyệt thứ hai và thứ ba sẽ trở nên to hơn và sẫm màu hơn. Quầng vú sẫm màu là kết quả của sự thay đổi nội tiết tố. Thông thường, sau khi cho con bú quầng vú sẽ trở lại màu sắc như trước khi mang thai, nhưng đôi khi có thể đậm hơn một hoặc hai tone màu so với ban đầu.

Xung quanh quầng vú có thể phát triển các nốt sần Montgomery. Những nốt sần này không gây đau, có tính chất sát trùng và bôi trơn hỗ trợ việc cho con bú dễ dàng hơn.

Bầu ngực cũng sẽ bắt đầu sản xuất sữa non trong vài tuần đầu tiên của tam cá nguyệt thứ hai. Một số chị em có thể thấy núm vú tiết sữa non trong tam cá nguyệt thứ hai, nhưng những người khác không xảy ra điều này cho đến tam cá nguyệt thứ ba hoặc sau khi chuyển dạ.

Do đó chị em hãy thường xuyên kiểm tra xem có sữa non chảy ra hay không, nhưng tránh kích thích núm vú quá mức vì có thể gây chuyển dạ sớm.

3. Tam cá nguyệt thứ ba (3 tháng cuối)

Khi cơ thể người phụ nữ chuẩn bị cho việc sinh con, bầu ngực sẽ tiếp tục tăng kích thước và trở nên nặng nề hơn. Núm vú cũng to hơn, có thể có sự thay đổi hình dạng. Cả núm vú và quầng vú cũng sẫm màu hơn bình thường. Sữa non có thể bị rò rỉ thường xuyên hơn.

Vùng da bầu ngực phải căng ra để thích ứng với sự tăng kích thước, do đó có thể bị ngứa hoặc khô, cũng có thể phát triển thành các vết rạn da. Nghiên cứu cho thấy khoảng 50-90% phụ nữ mang thai bị rạn da, phổ biến nhất là ở ngực, bụng và đùi.

Những vết rạn màu đỏ này thường xuất hiện vào tháng thứ 6 hoặc thứ 7 của thai kỳ, nhưng cũng có thể xuất hiện trước hoặc sau thời điểm này. Chị em có thể tham khảo ý kiến bác sĩ để được hướng dẫn sử dụng các loại kem dưỡng ẩm phù hợp, không ảnh hưởng đến thai kỳ cũng như việc cho con bú.

Một số phụ nữ mang thai xuất hiện khối u vú. Thông thường những khối u này không đáng lo ngại, chúng thường là galactocele (hay còn gọi là nang bọc sữa, hiểu nôm na là một bọc chứa đầy sữa trong vú, là tổn thương lành tính nhất thường gặp ở phụ nữ cho con bú).

Tuy nhiên, điều quan trọng nhất là chị em nên thăm khám ngay khi thấy bất kỳ khối u nào phát triển để được kiểm tra và can thiệp xử trí kịp thời. Mặc dù nguy cơ mắc bệnh ung thư vú khi mang thai là thấp, đặc biệt là ở những phụ nữ dưới 35 tuổi, nhưng việc mang thai có thể khiến việc chẩn đoán và điều trị ung thư vú trở nên khó khăn hơn.

Nhìn chung, chị em cần biết rằng sự thay đổi của bầu ngực khi mang thai sẽ khác nhau ở mỗi người và không phải ai cũng xuất hiện tất cả các triệu chứng kể trên. (2)

Nguyên nhân khiến ngực thay đổi khi mang thai

Ngực thay đổi khi mang thai có thể do sự dao động của nội tiết tố. Mang thai ảnh hưởng đến nồng độ estrogen và progesterone trong cơ thể. Những hormone này đóng vai trò quan trọng trong việc chuẩn bị cho ngực tiết sữa và chịu trách nhiệm về những thay đổi ở vùng ngực khi mang thai mà chị em gặp phải.

Cụ thể, estrogen kích thích sự phát triển của các tế bào ống dẫn sữa và tiết ra một hormone khác là prolactin. Prolactin kích thích ngực phát triển và sản xuất sữa. Còn progesterone hỗ trợ sự hình thành và phát triển các tế bào sản xuất sữa trong các tuyến vú.

Sau khi sinh, nồng độ estrogen và progesterone giảm mạnh, còn nồng độ prolactin sẽ tăng lên để tạo điều kiện cho quá trình tiết sữa diễn ra.

Nếu không có sự thay đổi vùng ngực khi mang thai có sao không?

Nhiều chị em thắc mắc, nếu không gặp bất cứ thay đổi gì ở bầu ngực khi mang thai có sao không? Bác sĩ Toàn giải đáp, nhiều phụ nữ mang thai gặp phải những thay đổi ở ngực trong khi số khác lại không, đó là điều hoàn toàn bình thường (3). Những thay đổi này cũng khác nhau ở mỗi người, không ai giống ai.

Do đó, nếu đang mang thai mà không thấy ngực thay đổi, chị em cũng không cần quá lo lắng. Điều quan trọng nhất là hãy tuân thủ đầy đủ hướng dẫn thăm khám và các xét nghiệm tầm soát quan trọng được bác sĩ chỉ định để đảm bảo thai kỳ khỏe mạnh.

Những cách giúp vùng ngực cảm thấy dễ chịu hơn

Bên cạnh tìm hiểu ngực thay đổi khi mang thai ra sao, chị em cũng cần biết các cách giúp vùng ngực được dễ chịu hơn, giảm bớt sự khó chịu trong suốt thai kỳ và sau khi sinh con. Chị em có thể tham khảo một số lời khuyên hữu ích sau:

1. Sử dụng áo ngực phù hợp

Đầu tư vào chiếc áo ngực vừa vặn kích cỡ và hỗ trợ tốt bầu ngực là một trong những cách giảm bớt sự khó chịu do ngực thay đổi khi mang thai. Khi chọn áo ngực, chị em hãy chọn áo chất liệu cotton, không gọng, dây đai rộng có thể điều chỉnh và hỗ trợ tốt cho việc nâng đỡ bầu ngực.

Cân nhắc mua một vài chiếc áo lót ngủ bởi ngực sẽ mềm và nặng nề hơn trong suốt thai kỳ, khi ngủ với áo ngực sẽ thoải mái hơn là ngủ không có áo ngực. Có nhiều loại áo lót khi ngủ dành cho mẹ bầu có tác dụng hỗ trợ nhẹ, kiểu dáng dễ ngả lưng và thiết kế tiện ích giúp dễ dàng cho con bú vào ban đêm.

2. Sử dụng miếng lót thấm sữa

Nếu gặp tình trạng rò rỉ sữa non trong thai kỳ, chị em có thể sử dụng miếng lót thấm sữa hoặc phễu hứng sữa. Miếng lót thấm sữa thường ở dạng sử dụng một lần, còn phễu hứng sữa có thể tái sử dụng.

3. Sử dụng kem hoặc dầu dưỡng ẩm

Thoa kem hoặc dầu dưỡng ẩm có thể làm giảm tình trạng khô, ngứa và căng da. Nhiều chị em cũng sử dụng các sản phẩm này với hy vọng ngăn ngừa được vết rạn. Tuy nhiên, nghiên cứu cho thấy hiệu quả ngừa rạn da khác nhau tùy theo cơ địa mỗi người, những sản phẩm này không thể ngăn ngừa được sự hình thành các vết rạn da. Chị em có thể kiên nhẫn chờ đợi vì thường các vết rạn và những thay đổi khác trên da sẽ mờ đi sau khi sinh con.

Ngực có trở lại bình thường không?

Khi được hỏi ngực thay đổi khi mang thai có trở lại bình thường sau khi sinh con không, hầu hết chị em cho biết rằng hình dạng ngực của họ thay đổi vĩnh viễn sau khi mang thai, không bao giờ trông giống hệt như trước khi mang thai.

Thời điểm ngực trở lại kích thước như trước khi mang thai sẽ khác nhau ở mỗi người. Nhìn chung, bầu ngực có xu hướng trở lại kích thước ban đầu nếu chị em lấy lại được cân nặng như trước khi mang thai.

Tuy nhiên, hình dạng ngực có thể thay đổi vĩnh viễn do sự căng tức xảy ra khi sữa mẹ về làm lỏng các dây chằng ở ngực khiến ngực bị xệ xuống hoặc chảy xệ. Ngực có thể nhỏ hơn hoặc lớn hơn, có thể chảy xệ hoặc xuất hiện các vết rạn da. Núm vú cũng có thể trông khác đi. Một bên ngực có thể thay đổi nhiều hơn bên còn lại.

Một số chị em cho rằng nếu cho con bú bình sẽ không gặp phải những thay đổi ở ngực sau khi sinh con. Điều này là hoàn toàn không đúng bởi ngực thay đổi khi mang thai chứ không phải do cho con bú mới gây ra những thay đổi đó.

Các yếu tố có thể ảnh hưởng đến sự thay đổi của bầu ngực khi mang thai là:

• Tuổi tác;
• Di truyền;
• Số lần mang thai;
• Kích thước ngực trước khi mang thai;
• Tăng cân khi mang thai.

Khi nào cần gặp bác sĩ?

Bác sĩ Toàn khuyến cáo, mặc dù những thay đổi vùng ngực khi mang thai xảy ra một cách tự nhiên nhưng đôi khi những thay đổi đó có thể là dấu hiệu của nhiễm trùng hoặc ung thư cần điều trị sớm. Do đó, chị em cần thăm khám ngay khi nhận thấy điều bất thường hoặc bất cứ triệu chứng đáng lo ngại, chẳng hạn như: (4)

• Xuất hiện các khối u tăng kích thước và gây đau đớn dai dẳng.
• Núm vú tiết dịch bất thường.
• Đau ngực kèm theo sốt.

Để đặt hẹn thăm khám và tư vấn với các chuyên gia - bác sĩ tại Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, chị em vui lòng liên hệ đến:

Hy vọng qua bài viết này chị em đã biết ngực thay đổi khi mang thai như thế nào trong suốt thai kỳ và sau khi sinh. Nếu có bất kỳ lo lắng hoặc băn khoăn nào, chị em có thể đăng ký thăm khám và tư vấn với các chuyên gia - bác sĩ của Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh để được giải đáp!