Hướng dẫn chuẩn bị mâm cỗ cúng giỗ đơn giản ba miền

Mâm cỗ cúng giỗ là một phần không thể thiếu trong văn hóa tâm linh của người Việt Nam. Nó được chuẩn bị vào những dịp giỗ tổ tiên, nhằm thể hiện lòng thành kính, tưởng nhớ và biết ơn đối với những người đã khuất. Đồng thời, mâm cỗ cúng giỗ cũng thể hiện sự gắn kết các thành viên trong gia đình, lòng hiếu thảo và nét đẹp trong văn hoá của người Việt Nam. Vậy hãy cùng Phổ Nghi Hương đọc tiếp bài viết dưới đây để tìm hiểu nét đẹp trong mâm cỗ cúng giỗ của 3 miền nhé!

1. Mâm cỗ cúng giỗ ba miền gồm những gì?

Mâm cỗ cúng giỗ ba miền dưới đây chỉ là gợi ý để bạn có thể tham khảo. Gia chủ có thể linh hoạt thay đổi món để phù hợp với điều kiện và mùa vụ địa phương cũng như tín ngưỡng. Ngoài ra, để tìm hiểu chi tiết hơn người dân các địa phương chuẩn bị mâm cỗ cúng giỗ như thế nào, mời bạn theo dõi nội dung tiếp theo.

1.1 Mâm cỗ cúng giỗ miền Bắc

Mâm cỗ cúng giỗ được người miền Bắc chuẩn bị rất chu đáo, bày biện đẹp mắt, gọn gàng và đầy đủ, thể hiện lòng thành kính và tưởng nhớ của con cháu đối với tổ tiên.

Mâm cỗ cúng giỗ của người miền Bắc thường có những món sau đây:

• Cơm trắng và trứng gà luộc.
• Thịt gà luộc hoặc món thịt lợn luộc.
• Xôi gấc hoặc xôi đỗ xanh, đỗ phộng.
• Miến xào lòng gà, giá đỗ xào.
• Nem rán, chả giò rán, tôm tẩm bột rán giòn.
• Chân giò hầm mộc nhĩ, măng khô.

1.2 Mâm cỗ cúng giỗ miền Nam

Mâm cỗ cúng giỗ của người miền Nam thường là các món ăn quen thuộc trong cuộc sống thường ngày nên có phần đơn giản hơn. Do vậy, mâm cúng giỗ ở miền Nam thường gồm có các món sau:

• Thịt heo kho tộ, cá lóc kho nước dừa. Đây là 2 món ăn mang đậm nét văn hoá ẩm thực của người miền Nam.
• Các món xào thường sẽ là củ cải xào, rau cải xào…
• Ba chỉ, thịt gà luộc…
• Xương hầm củ quả, thịt lợn hầm măng tre…

1.3 Mâm cỗ cúng giỗ miền Trung

Các mâm cúng giỗ miền Trung phần lớn bị ảnh hưởng bởi văn hóa cung đình, cho nên người dân ở đây thường chuẩn bị mâm cỗ cầu kỳ, chỉn chu. Trong mâm cỗ, người miền Trung chia thành 4 nhóm chính đó là món canh, luộc, xào, chiên hoặc nướng.

Mâm cơm cúng giỗ của người miền Trung thường sẽ có các món sau đây:

• Món canh: canh củ hầm xương, canh măng xương, khổ qua nhồi thịt, canh bún giò…
• Món luộc: Thịt gà luộc, thịt heo luộc…
• Món xào: Su su xào, đậu cove xào…
• Món chiên/nướng: tôm nướng, cá nướng, thịt bò nướng lá lốt, chả giò chiên…

2. Cách bày mâm cỗ cúng giỗ đơn giản

Sau khi hoàn thiện các món ăn trong mâm cỗ cúng thì gia chủ sẽ tiến hành trình bày mâm cơm cúng đơn giản như sau:

• 1 chén gạo, 1 chén muối và 1 đồ cắm nhang: Cả 3 món này đều được đặt cùng nhau và đặt trước bàn cúng giỗ.
• Thịt gà hay thịt vịt sẽ đặt trung tâm mâm cúng, sau đó là các món chiên, nướng, xào và ngoài cùng là các món canh hầm. Một lưu ý nhỏ là gia chủ nên đặt các món ăn theo hình vòng tròn để mâm cỗ trở nên vun đầy và thẩm mỹ hơn.
• Khi trưng các món ăn ra bát đĩa, gia chủ cần cân đối lượng thức ăn vừa đủ để trông mỗi phần món ăn cân đối và hài hoà hơn.
• Bát đĩa nên sử dụng bát đĩa bằng sứ hoặc men sứ, có màu sắc trang nhã, hoa văn tinh tế, thể hiện sự trang trọng. Đồng thời, kích thước bát đĩa phù hợp với số lượng món và không gian bày trí.
• Ở miền Bắc, gia chủ thường bới ra bát nhỏ, đặt vào bàn cúng 5 chén cơm và 5 đôi đũa. Các miền còn lại thì thường bới cơm trong tô hoặc đĩa, trưng bày 6 chén cơm kèm với 6 đôi đũa để cúng.
• Sử dụng chén gia vị chấm riêng biệt.
• Vị trí đặt giấy tiền vàng mã trong mâm cỗ cúng giỗ thường là phía trước bát hương hoặc hai bên mâm cúng.
• Cách bày biện mâm cỗ giỗ kỵ phổ biến này chỉ mang tính tham khảo và không ảnh hưởng quá nhiều đến ý nghĩa của buổi lễ. Việc chuẩn bị mâm cỗ cúng giỗ phụ thuộc vào điều kiện kinh tế, sở thích và thói quen của mỗi gia đình. Điều quan trọng nhất là thể hiện lòng thành kính, biết ơn đối với tổ tiên.

3. Những lưu ý khi chuẩn bị mâm cỗ cúng giỗ

Khi chuẩn bị mâm cỗ cúng giỗ, bạn nên lưu ý một vài vấn đề như sau:

• Tránh nếm thử món ăn trước khi cúng vì theo quan niệm dân gian, đây là hành động thể hiện sự thiếu tôn kính đối với tổ tiên.
• Chuẩn bị đầy đủ các món ăn đã chuẩn bị như món xào, món luộc, canh,… trên mâm cúng giỗ. Số lượng món ăn có thể thay đổi tùy theo điều kiện kinh tế và phong tục tập quán của mỗi gia đình.
• Ngoài ra cũng cần chú ý đến việc chuẩn bị hoa tươi, trái cây và nhang sạch để dâng lên trong ngày giỗ tổ tiên.

Để mâm cỗ thêm vẹn trọn và có hương thơm thanh tịnh trong không gian thờ cúng, bạn có thể tham khảo các loại nhang sạch của Phổ Nghi Hương. Nhang sạch của Phổ Nghi Hương được sản xuất từ 100% nguyên liệu tự nhiên, đảm bảo an toàn cho sức khỏe. Hiện tại, Phổ Nghi Hương đang cung cấp 4 loại nhang:

• Nhang sạch Hương Thảo An Nhiên
• Nhang sạch Thảo Mộc An Lành
• Nhang sạch Tinh Hoa Kiến Tạo
• Nhang sạch Hương Bài

4. Một số thắc mắc khi chuẩn bị mâm cỗ cúng giỗ thường gặp

Khi chuẩn bị mâm cỗ cúng giỗ, có nhiều vấn đề thắc mắc cần được giải đáp. Sau đây là một vài thắc mắc mà người chuẩn bị mâm cỗ cúng giỗ thường gặp.

4.1 Nên bắt đầu cúng giỗ và dọn mâm cỗ khi nào?

Khi nào gia chủ đã chuẩn bị thật tươm tất mâm cỗ cúng giỗ thì có thể bắt đầu. Tuy nhiên, việc cúng và dọn mâm cỗ không nên trễ quá vì theo quan niệm dân gian nếu cúng vào chiều tối thì lúc đó ông bà, tổ tiên đã đi ngủ rồi.

4.2 Có bắt buộc phải chuẩn bị mâm cỗ đúng với vùng miền của người đã khuất không?

Việc chuẩn bị mâm cỗ đúng với vùng miền của người đã khuất là điều không bắt buộc vì sẽ còn tùy vào văn hóa và tín ngưỡng của gia chủ, miễn người cúng thể hiện lòng thành tâm là được.

4.3 Không đốt giấy tiền vàng mã trong ngày giỗ thì có bị mang tội không?

Theo quan niệm xưa, trong các ngày giỗ thì phải có nghi thức đốt giấy tiền. Tuy nhiên theo quan điểm hiện đại ngày nay, gia chủ có thể bỏ qua bước này vì quan trọng là các thành viên có lòng tưởng nhớ đến tổ tiên là được. Việc đốt nhiều giấy tiền sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe và gây ô nhiễm môi trường.

Mâm cỗ cúng giỗ không chỉ đơn thuần là những món ăn, mà còn là biểu tượng của lòng thành kính và biết ơn đối với tổ tiên. Việc chuẩn bị mâm cỗ cúng giỗ chu đáo thể hiện sự trân trọng và mong muốn được tưởng nhớ, báo hiếu ông bà, tổ tiên. Bài viết này đã cung cấp cho bạn những thông tin cơ bản về cách chuẩn bị mâm cỗ cúng giỗ. Hy vọng những chia sẻ từ Phổ Nghi Hương sẽ giúp bạn có được một mâm cỗ cúng giỗ đầy đủ, đẹp mắt và ý nghĩa.